«Μια φορά κι έναν καιρό, ήταν μία σελίδα στο Facebook. Αυτή η σελίδα “άρεσε” σε 580.000 άτομα και αυτό την έκανε να είναι η 14η πιο διαδεδομένη Ελληνική FB page σε ολόκληρο τον κόσμο! Το μόνο πρόβλημα ήταν ότι, οι περισσότεροι από όσους την είχαν κάνει Like, δεν το ήξεραν…
Για να τα πάρουμε τα πράγματα από την αρχή! Αυτή η σελίδα ανήκε σε έναν ιστοχώρο που αναδημοσίευε ψυχαγωγικά άρθρα από άλλους Ελληνικούς ιστοχώρους, ενώ έβγαζε λεφτά από την πληθώρα διαφημίσεων που εμφάνιζε. Φυσικά δεν έχει νόημα να κουβεντιάσουμε αν η αντιγραφή των κείμενων και φωτογραφιών γινόταν πάντα με την άδεια του αρχικού δημιουργού. Η καταπάτηση των πνευματικών δικαιωμάτων ήταν, δυστυχώς, ιδιαίτερα διαδεδομένη στην Ελληνική “κοινωνικο-μπλογκό-σφαιρα”.
Βλέπετε όμως, αυτός ο ιστοχώρος δε διέφερε και πολύ από τους άλλους ιστοχώρους από όπου και έπαιρνε το υλικό του. Ήταν απλώς ένα συνονθύλευμα “πιασάρικων” άρθρων με έναν κυκεώνα διαφημίσεων στο πλάι. Πώς λοιπόν θα μπορούσε να διακριθεί και να ξεχωρίσει από τους υπόλοιπους; Πώς θα μάζευε το πολυπόθητο αναγνωστικό κοινό που θα του έφερνε λεφτά από τις αμέτρητες αναγνώσεις; Και τότε, βρήκε τη “χήνα“!
Η χήνα παρουσιάστηκε με τη μορφή πηγαίου κώδικα jQuery, ο οποίος τοποθετήθηκε στον ιστοχώρο και εμφάνιζε ένα μήνυμα που κάλυπτε όλη την οθόνη του browser:
Βέβαια, η αλήθεια είναι πως και πολλοί άλλοι ιστοχώροι χρησιμοποιούσαν μια χήνα ώστε να τραβήξουν την προσοχή των αναγνωστών τους. Όμως η χήνα του συγκεκριμένου ιστοχώρου ήταν “ξεχωριστή” διότι, ακόμη και αν πατούσατε το Χ πάνω δεξιά, θα κάνατε Like θέλατε-δε-θέλατε.
Αυτή η τεχνική ήταν μιας μορφής “Clickjacking“, δηλαδή ένας τρόπος να πάρει η σελίδα το πολυπόθητο κλικ σας ακόμη και με το ζόρι, ακόμη δηλαδή και χωρίς να το καταλάβετε. Ήταν δυστυχώς μια τυπική πρακτική για όσους “ζούσαν” από το Like/Click farming, για εκείνους δηλαδή ανά τον κόσμο που έβγαζαν λεφτά από τις διαφημίσεις και clicks στα blogs τους – ή ακόμη και από το να πουλάνε τις σελίδες τους όταν γέμιζαν με αρκετά μέλη.
Ήταν ηθικό; Σίγουρα όχι. Ήταν νόμιμο; Δυστυχώς δεν ήταν ακριβώς “παράνομο”. Δεν υπήρχε νομικό πλαίσιο να καλύπτει το clickjacking και, καθώς δεν υπήρχε άμεση κερδοφορία από τα Likes (μέχρι να γίνει η πώληση της σελίδας), δεν αποτελούσε αδίκημα. Όταν πλέον οι σελίδες πουλιόντουσαν, είχε παρέλθει το αυτόφωρο και κανείς δε μπορούσε πια να αποδείξει από που είχαν έρθει αυτά τα αμέτρητα clicks.
Και έτσι συνέχιζε η σελίδα μας, με 50,000 νέα Likes κάθε μήνα, πολλά εκ των οποίων “τυφλά”, ξεπερνώντας τον Σάκη Ρουβά (460k), τη Νατάσα Θεοδωρίδου (525k), την Έλενα Παπαρίζου (550k), και (σε λίγες μέρες) το brand name της Amita Motion (589k). Και όλα αυτά από έναν ιστοχώρο με άρθρα τα οποία δεν έγραφαν καν οι ίδιοι, ούτε τσέκαραν εάν είναι αληθινά ή αυθεντικά· απλώς τα αντέγραφαν… Δηλαδή: ή έκαναν κάτι πολύ σωστά, ή πολύ λάθος!.. Γκουχ… γκουχ… γκουχ….»
– Μη σταματάς γέροντα! Πες μας, τι έγινε στη συνέχεια;;
«Άχχ, παιδιά μου. Καλώς.. ας τελειώσω την ιστορία… Σε κάποια στιγμή η σελίδα είχε αρχίσει να φτάνει σε “critical mass”, κρίσιμη μάζα που λέμε, ήταν δηλαδή έτοιμη να εκραγεί! Ο ιδιοκτήτης της χήνας που του έφερνε τα χρυσά Likes ανησύχησε ότι το Facebook θα καταλάβαινε πως τα μάζεψε και θα του την έκλεινε. Γι’ αυτό, μία μέρα, πήρε τη σκληρή απόφαση να πουλήσει όλα τα χρυσά αυγά του στην αγορά, όπως παλιά.
Κατέβηκε λοιπόν και άρχισε να διαλαλεί την πραμάτεια του: “Ελάατε να πάαρετε τα χρυσάα αυγάα μου, είναι μοναδικήη ευκαιρίια, ελάατε να σας ψιθυρίσω πόοσο (ακριβά) τα δίινω”. Όμως ο κόσμος δεν ενδιαφερόταν γιατί ήξερε πως αυτό που πουλούσε ο έμπορος δεν ήταν σβόλοι χρυσού από κάποιο δυσπρόσιτο ορυχείο, μα χρυσά αυγά μιας χήνας την οποία μπορούσαν να κλωνοποιήσουν. Και έτσι, αφού βρήκαν ένα δείγμα από το DNA αυτής της “ξεχωριστής” χήνας (μην το ψάχνετε), άρχισαν να τη βάζουν και αυτοί στους ιστοχώρους τους να τους κάνει χρυσά Likes, και σύντομα το Facebook ξύπνησε από τον βαθύ του ύπνο και μπλόκαρε αυτή την ηλίθια πρακτική, αναγκάζοντάς τους να πάνε να βρουν κάποιον άλλο τρόπο να εξαπατούν τον κόσμο. Δι εντ.»
– Αυτό δεν ήταν πολύ ευχάριστο τέλος γέροντα.
«Πακέτο.»
